Bolalar uchun birinchi qo‘shimcha ovqat: nimadan boshlash kerak?

20-30 yil oldin shifokorlar meva pyuresi bilan qo‘shimcha ovqatlarni joriy etishni maslahat berib o‘tgan. O‘shandan beri ko‘p narsa o‘zgardi: endi pediatrlar chaqaloqlarni yangi mahsulotlar bilan tanishtirishning mutlaqo boshqacha usulini tavsiya etmoqda.

Qo‘shimcha ovqatlar berishni aynan nomadan va qachon boshlash kerak?

Meva pyuresi

Hatto 20 yil oldin ham meva pyuresi bilan qo‘shimcha ovqatlarni boshlash tavsiya qilingan. Keyin ushbu yondashuv tanqidlarga sabab bo‘ldi. Hozirda esa meva pyuresini bolaning 6 oyligidan boshlab berish mumkin. Ularni birinchi qo‘shimcha ovqat sifatida berish tavsiya etilmaydi, ammo agar bola sabzavot pyuresi va bo‘tqalardan qat’iyan voz kechsa, buni amalga oshirish mumkin. Olma, nok yoki quritilgan o‘rik, so‘ngra mevalarni yorma va sabzavot pyuresi bilan aralashtirish ham yaxshi variant hisoblanadi.

Sabzavot pyuresi

Hozirgi vaqtda qovoq, brokkoli va gulkaram pyuresi birinchi qo‘shimcha ovqat uchun eng yaxshi variant hisoblanadi. Ayniqsa, bola atigi 4,5-5 oylik yoki bolada ich qotishi bilan bog‘liq muammolar mavjud bo‘lsa. Shuni ta’kidlash kerakki, brokkoli va gulkaram pyuresi qorinda gaz hosil bo‘lishini rag‘batlantiradi, shuning uchun ba’zida qovoqni birinchi sabzavot sifatida, keyin bo‘tqa va boshqa sabzavotlardan oshqovoq, kartoshka, sabzi, keyin esa 7-8 oylikda brokkoli va gulkaramga o‘tish yaxshiroq deb tan olingan.

Yorma

Glyutensiz yormalardan guruch, grechka, makkajo‘xori, shakarsiz va sutsiz bo‘tqalar birinchi oziqlantirish uchun eng yaxshi tanlovdir, ayniqsa, bola allaqachon 5,5-6 oylik yoki uning ichi suyuqlanishga moyil bo‘lsa. Ba’zi ota-onalar, agar bola tezda vazn yig‘sa, bo‘tqa berishdan qo‘rqadi. Ularni bo‘tqa tufayli semiradi deb o‘ylaydi. Darhaqiqat, sutsiz bo‘tqa tarkibidagi kaloriya miqdori ona suti yoki aralashmadan 2 baravar kam. Shuning uchun sutsiz don mahsulotlarini bolada ortiqcha vazn paydo bo‘lishidan qo‘rqmasdan kiritish mumkin. Shuningdek, qo‘shimcha ravishda ovqatlantirishdan keyin ona sutini ham taklif etish mumkin.

Go‘sht pyuresi

Hozirgi kunda go‘sht pyuresi birinchi qo‘shimcha ovqat sifatida tez-tez uchramoqda. Agar qo‘shimcha oziq-ovqat 6 oydan boshlab kiritilsa va ayniqsa, bolada temir tanqisligi paydo bo‘lishi xavfi mavjud bo‘lsa. Bu holda chaqaloqqa avval quyon yoki kurka go‘shti pyuresi taklif etiladi, so‘ngra unga sabzavot yoki mevali pyure qo‘shiladi va shundan keyingina bolani yormalarga o‘rgatish mumkin.

Kefir yoki tvorog

Ko‘pchilikning tavsiyasidan farqli o‘laroq, fermentlangan sut mahsulotlari birinchi qo‘shimcha ovqat uchun mutlaqo mos emas. Tvorog 7 oydan, kefir va  yogurt hatto 8 oydan keyin tavsiya etiladi.  Shuni ta’kidlash kerakki, kefir va yogurtni kuniga 200 ml dan ko‘p bo‘lmagan miqdorda berish mumkin. Kefirning ko‘pligi yoki uni juda erta kiritish ichak shilliq qavatini bezovta qilishi va hatto ichak devoridagi mikroskopik qon ketishini keltirib chiqarishi, bolada anemiya rivojlanish xavfini oshirishi mumkin.