Bolani qanday va nima bilan ovqatlantirish kerak: oziqlantirish bo‘yicha onalar tez-tez yo‘l qo‘yadigan 10 ta xato

Bolalikdan to‘g‘ri ovqatlanish va turmush tarziga sog‘lom munosabatda bo‘lish muhimdir. Ammo ko‘pincha kichik yoshdagi bolalarni oziqlantirishda onalar ham xatoga yo‘l qo‘yadi. “Lisa.ru” nashri ulardan bir nechtasini ma’lum qildi.

Juda kam suv

Ko‘pgina ota-onalar yangi tug‘ilgan chaqaloqqa suv berishning hojati yo‘qligiga ishonadi, chunki bu chaqaloqning ishtahasini kamaytiradi, deb o‘ylaydi. Ammo 6 oygacha bo‘lgan bolalarga ona sutidan boshqa hech narsa berish bo‘yicha tavsiyalar asosan bir qator mamlakatlarda ichimlik suvining sifatsizligi bilan bog‘liq. Bolaning yoshiga qarab suv me’yorda ichilishi kerak, bu birinchi navbatda buyraklarning normal ishlashi uchun muhim. Bundan tashqari, bolada suvning neytral ta’mi odatini shakllantirish lozim, aks holda bir yildan keyin buni qilish ancha qiyin bo‘ladi.

Kundalik suv miqdori:

• 1 oy — 30 ml;
• 2 oy — 60 ml;
• 3 oy — 90 ml;
• 4-12 oy — 200 ml;
• 1-3 yosh — kuniga 700-1000 ml;
• 3-7 yosh - 1 litr;
• 7 yoshdan katta — 1,5 litr.

Shuningdek, oqsilga boy ovqatlar chaqaloqlar uchun og‘ir va buyraklar uchun zararli degan noto‘g‘ri tushuncha mavjud. Darhaqiqat, oqsil asosiy tarkibiy element, organlar va tizimlar, xususan, immunitet hujayralari, gormonlarning asosidir. U o‘z-o‘zidan hosil bo‘lmaydi, uni iste’mol orqali qabul qilish mumkin.

Bolada oqsil yetishmovchiligi esa xavfli bo‘lib, immunitetning pasayishi, intellektual funksiyalar, bo‘yning pastligi va vazn kamligiga olib keladi.

Har bir asosiy taomga(nonushta, tushlik va kechki ovqat)oqsilni kiritish tavsiya etiladi. Nonushta uchun u omlet bo‘lishi mumkin. Tushlik uchun — tovuq, go‘sht. Kechki ovqatga tovuq, baliq, dengiz mahsulotlari.

Kech ovqatlanish

Hamma narsaning o‘z vaqti bor. Qo‘shimcha ovqatlar chaqaloqning ratsioniga 5-6 oydan boshlab kiritilishi kerak. Bu jarayonni juda uzoqqa cho‘zmang. Aks holda bola oziq-ovqatga bo‘lgan qiziqishni yo‘qotadi, chaynash apparati yomon rivojlanadi va oshqozon-ichak trakti yangi ovqatga moslashmaydi.

Brokkoli yoki gulkaram kabi sabzavotlar eng foydali birinchi taomdir. Ba’zi hollarda qo‘shimcha ovqatlarni don(grechka)bilan boshlash mumkin.

Tatib ko‘rish

Ba’zida bolada ishtaha bo‘lmasligining sababi ovqatlanish orasidagi intervallarga rioya qilmaslikdir. Bola doimo stoldan og‘ziga biror narsani soladi. Bu pechenye, shirinliklar, marmelad, yong‘oqlar, mevalar bo‘lishi mumkin. Albatta, bundan keyin asosiy ovqat paytida bolaning qorni och qolmaydi va shuning uchun ishtahasi bo‘lmaydi, oziq moddalarni esa kamroq oladi. Shuning uchun bola kuniga 5-6 marta ovqatlanishi va ular orasidagi interval 2,5-3 soat bo‘lishi kerak.

Tortsiz o‘tmaydigan tug‘ilgan kun

Tug‘ilgan kun uchun bir bo‘lak tort zarar qilmaydiganga o‘xshaydi. Lekin bu bolada erta kundan shirinliklarga psixologik qaramlikni shakllantiradi.

Bolaning tug‘ilgan kunida barcha rejimlar buziladi: mehmonlar keladi, sovg‘alar beradi, u diqqat markazida, hamma yaxshi so‘zlarni aytadi va bu quvonchning eng yuqori cho‘qqisida ular sham bilan tort olib keladi. Tort, albatta, bayramda ham bo‘lishi mumkin, lekin u asosiy dasturning diqqatga sazovor joyi bo‘lmasligi kerak.

Kechikkan nonushta

Xato va aldanish — bola bog‘chasida yaxshi nonushta qilishi uchun ertalab uyda ovqatlantirmaslikdir. Uyg‘ongandan so‘ng insulin gormoni chiqariladi, bu qonda shakarni sezilarli darajada kamaytiradi. Bu vaqtda, albatta, nonushta qilish kerak, aks holda jigar glikogeni, endogen shakar parchalana boshlaydi. Bu organizmning zaxiralarini yo‘q qiladi. Kech nonushta tufayli bioritmlar va ovqat hazm qilish sikli buziladi. Nonushta bo‘lmasa ham, oshqozon sharbatlari va fermentlari ajralib turishda davom etadi, bu esa bola oshqozonining nozik shilliq qavatiga zarar yetkazadi. Farzandlaringizga nonushtani uyqudan keyin 30 daqiqa ichida berishni unutmang.

“Mening bolam qovoqchani yoqtirmaydi”

Yoki brokkoli va shakarsiz tvorog bo‘lishi ham mumkin. Bola tug‘ilgandan boshlab unga eng ko‘p taklif qilingan narsani yaxshi ko‘radi. Muhimi, retseptorlarni yangi ta’mga o‘rgatishdir. Agar bola ovqatni rad etsa, yana urinib ko‘rish kerak. Ba’zan yangi mahsulotni joriy qilish uchun 20 tagacha urinish kerak bo‘ladi, lekin oxir-oqibat bola uni, albatta, yaxshi ko‘rib qoladi.

Nonushta uchun mazali bo‘tqa

Shakarning zarari haqida ko‘p narsa aytilgan. Nonushta — bolaning yangi ta’mlarni eng ko‘p qabul qiladigan vaqti. Oddiy qilib aytganda, bolaga nonushta uchun nima berilsa, u o‘shani yaxshi ko‘radi. Bu yangi mahsulotlarni joriy qilish uchun eng yaxshi vaqt. Ertalab uni shirin bo‘tqa bilan boqish va shirinliklarni yoqtirmay qolishini kutish aqlga sig‘maydigan masala.

Souslar

Ba’zida ota-onalar farzandlarini do‘konda sotib olingan souslar bilan siylaydi. Bu ta’m kuchaytirgichlar, turli qo‘shimchalar, ortiqcha tuz va boshqa oziq-ovqat kimyoviy moddalarining konsentratidir. Voyaga yetmagan bolalarning oshqozon-ichak trakti bunday tajovuzga tayyor emas. Tabiiy yogurt, smetana yoki uy sharoitida sous tayyorlash tavsiya etiladi.

Do‘konda sotiladigan shirinliklar

Do‘konda sotiladigan shirinliklar, albatta, bolalar uchun emas. Ular eng arzon mahsulot, minimal xarajat evaziga pishiriladi. Farzandlaringizga do‘konda sotib olingan rang-barang tort sovg‘a qilgandan ko‘ra, oshxonada oddiy shirinliklar tayyorlagan ma’qul.