Qanday hollarda ertalabki qahva organizmni tetiklashtirmasligi mumkin?
Tabiiy qahva metabolizmni qo‘llab-quvvatlaydi, kayfiyatimizni ko‘taradi, depressiyaga qarshi turishga yordam beradi, saratonning ayrim shakllari xavfini kamaytiradi va hatto yurak-qon tomir salomatligini mustahkamlaydi. Shuningdek, qahva uyqu istagini bostiradi, chunki kofein tom ma’noda biz uyg‘oq bo‘lgan paytda ishlab chiqariladigan adenozin neyrotransmitterini almashtiradi. Biroq adenozindan farqli o‘laroq, kofein sizga charchoqni his qilishingizga imkon bermaydi: bu uzoq vaqt hushyor va faol bo‘lishga yordam beradi.
Kofein organizmga ta’sir qilishi uchun 20 minutdan 40 minutgacha vaqt ketadi, shuning uchun sizning ish kuningiz ertalab soat to‘qqizda boshlansa, birinchi qahva uchun eng yaxshi vaqt to‘qqiz yarim. Ba’zida shunday bo‘ladiki, qahva ichiladi, biroq tetiklik his qilinmaydi.
Genetikaning xususiyatlari
Organizmning kofeinga ta’sirchanligini genetik jihatdan aniqlash mumkin. Demak, organizmning adenozin retseptorlari kofein molekulalari bilan qanchalik samarali bog‘lanishini genetika aniqlaydi.
Yana bir sabab kofein almashinuvining 95 foizi uchun javobgar bo‘lgan CYP1A2 jigar fermentining “noto‘g‘ri” shakli. Ushbu fermentning ikkita shakli mavjud va ulardan faqat bittasi haqiqatan ham tez ishlaydi. Agar sizda ushbu ferment sekin ishlasa, kofeinning ta’sir qilishi uchun ko‘proq vaqt kerak bo‘ladi.
Kofeinga tobelik
Har qanday stimulyatorda bo‘lgani kabi, agar kofein juda tez-tez va yuqori dozalarda qabul qilinsa, organizmning kofeinga nisbatan qaramligi rivojlanishi mumkin. Tavsiya etilgan optimal doza kuniga 400 mg kofeindan oshmasligi kerak, bu esa taxminan 4 chashka qahva degani. Sevimli ichimligingiz sizni tetik holatga keltirishni to‘xtatganini sezsangiz, dozani kamaytirishga harakat qiling yoki yaxshisi bir muddat qahva ichmay turing.
Biroq, shifokorlar kofein miqdorini asta-sekin kamaytirishni maslahat beradi, agar sizda qahvaga tobelik paydo bo‘lgan bo‘lsa, undan voz kechish asabiylashish va bosh og‘rig‘iga olib kelishi mumkin.
Haddan tashqari charchoq
Qahva panatseya emas: kofein bizni bir muncha vaqt xursand qilishi mumkin, biroq organizm juda charchagan bo‘lsa, bu ham yordam bera olmaydi. Bundan tashqari, agar ushbu stimulyator bilan o‘zimizni cheklab qo‘ysak, stress gormoni kortizolning haddan tashqari ko‘p miqdori tanada to‘planib qolishini, uxlashni va yetarli darajada tungi dam olishni qiyinlashtiradi. Shuning uchun, agar haqiqatan ham charchagan bo‘lsangiz, o‘zingizni qahva bilan qiynoqqa solmang, biroz dam oling, yigirma daqiqacha uxlang: bu sizni yanada tetiklashtiradi.
Qahvaning o‘rniga qanday mahsulotlarni iste’mol qilish mumkin?
Agar biron sababga ko‘ra siz kofeindan voz kechishga majbur bo‘lsangiz yoki shunchaki bu ichimlikni yoqtirmasangiz, uning o‘rniga qahva kabi samarali va quvvat beradigan bir nechta mahsulotlarni iste’mol qilishingiz mumkin.
Suli yormasi
Suli yormasi yoki har qanday bo‘tqa donli mahsulotlardan tayyorlanadi. Uglevodlar organizm uchun eng yaxshi yoqilg‘i bo‘lib, ular energiyaga aylanadi. Kaloriyalarni “olish” uchun qancha vaqt kerak bo‘lsa, shunchalik uzoq vaqt hushyor va faol bo‘lamiz. Bundan tashqari, nonushta uchun bo‘tqa oshqozon-ichak traktining sog‘lom bo‘lishiga yordam beradi va qondagi shakar darajasini nazorat qiladi.
Banan
Shirin mevalarda uglevodlar va fruktoza ko‘p bo‘lib, miya ulardan energiya manbai sifatida foydalanadi. Biroq ushbu mahsulotlarning ichida aynan banan energiya sarfini nazorat qilishga yordam beradigan kletchatkaga, shuningdek, yurak salomatligi uchun zarur bo‘lgan kaliyga ega.
Rezavor mevalar
Har kuni nonushtaga bir hovuch rezavor mevalarni: yangi uzilgani, quritilgani yoki muzlatilganini iste’mol qilish kerak. Mevalarda ko‘p miqdorda antioksidantlar mavjud bo‘lib, ular miya hujayralariga juda foydali ta’sir ko‘rsatadi va uning sog‘lom va faol bo‘lishiga yordam beradi. Rezavorlar tarkibida ko‘plab o‘ziga xos moddalar mavjud bo‘lib, ular tabiiy stimulyator sifatida ishlaydi, kuch va konsentratsiyamiz darajasini oshiradi.
Shokolad
Kakao miqdori yuqori bo‘lgan bir necha bo‘lak qora shokolad — uyqudan uyg‘onishga yordam beradi. Birinchidan, u qahva kabi konsentratsiyada bo‘lmasa ham kofeinni o‘z ichiga oladi. Ikkinchidan, kakao donalari endorfinlarni ishlab chiqarishni rag‘batlantiradigan ekstraktlarga boy — bu nafaqat baxt hissi, balki kuch uchun ham javobgar bo‘lgan gormon hisoblanadi.
Yong‘oqlar
Yana bir energiya manbai yong‘oqdir. U tirozinga boy proteinga, miya faolligini ta’minlaydigan aminokislotalarga boy. Bundan tashqari, yong‘oqlar organizmga energiya ishlab chiqarishga yordam beradigan vitamin biotinni o‘z ichiga oladi.
Suv
Charchoq, letargiya, befarqlik va energiya yetishmasligi chanqoq belgilari hisoblanadi. Bu holatda organizm chanqagan bo‘lishi va biz bu haqda bilmasligimiz mumkin, chunki bizda och qolganimiz uchun suv ichish yoki uni choy va qahva bilan “aralashtirish” istagi paydo bo‘ladi, bu suyuqlikning organizmdan chiqib ketishini tezlashtiradi. Agar sizga yaxshi kayfiyat kerak bo‘lsa, bir stakan toza sovuq suv iching, bu o‘zingizni yaxshi his qilishingizga yordam beradi.
Manba
Yangi ma'lumotlardan xabardor bo'lib boring
